As dificultades da fala en nenos e nenas de pouca idade son relativamente comúns e poden deberse a unha combinación de factores normais do desenvolvemento e outros que requiren atención especializada.
Explicamos as principais razóns:
1. Desenvolvemento da linguaxe natural
- Variación no ritmo de desenvolvemento: Cada neno ou nena ten o seu propio ritmo para adquirir a linguaxe. Algúns comezan a falar máis tarde que outros/as sen que isto indique un problema.
- Erros normais do desenvolvemento: É común que os/as nenos/as pequenos/as teñan dificultades con certos sons, estruturas gramaticais ou vocabulario ao principio.
2. Factores biolóxicos ou neurolóxicos
- Atrasos da linguaxe: Algúns teñen un desenvolvemento da linguaxe máis lenta sen unha causa clara. Isto pode corrixirse co tempo ou con intervención temperá.
- Trastornos do fala:
- Dislalias (TSF): Dificultade para pronunciar sons concretos.
- Dispraxia do fala: Problemas de coordinación para producir sons do fala correctamente.
- Trastorno fonolóxico: Dificultade persistente para aprender a usar os sons do fala esperados para a súa idade.
- Trastornos neurolóxicos ou xenéticos: Condicións como o trastorno do espectro autista (TEA), parálise cerebral, Síndrome de Down ou perda auditiva poden afectar o desenvolvemento do fala.
3. Factores ambientais
- Estimulación lingüística insuficiente: Os nenos e as nenas que non son expostos con frecuencia a conversacións, contos, cancións ou interaccións verbais poden desenvolver o fala máis lentamente.
- Uso excesivo de pantallas: O tempo fronte a pantallas (sen interacción humana) pode reducir a oportunidade de desenvolver habilidades lingüísticas.
- Ambientes multilingües: Aínda que a longo prazo o bilingüismo é beneficioso, algúns nenos e nenas poden presentar unha fase inicial de atraso ao ter que aprender dous sistemas de linguaxe.
4. Factores auditivos
- Problemas de audición: As infeccións recorrentes do oído (como otitis media) poden dificultar a percepción clara dos sons, o que atrasa o fala.
- Hipoacusia (perda de audición): Se non se detecta cedo, pode ter un impacto importante na adquisición da linguaxe.
Cando preocuparse?
- Aínda que cada neno desenvólvese ao seu propio ritmo, recoméndase buscar orientación profesional se:
- Aos 2 anos non combina dúas palabras.
- Non segue instrucións simples.
- Ten un vocabulario moi limitado.
- É difícil de entender para persoas fose da contorna familiar.
- Non mostra interese por comunicarse.
Canto antes se detecten e aborden os problemas, mellores serán os resultados no desenvolvemento lingüístico e social do noso alumando
